AutoportretPismo o dobrej przestrzeni

W ramach naszej działalności realizujemy również projekty wyszehradzkie, w ramach których wydaliśmy kilka numerów “Autoportretu” w języku angielskim, zorganizowaliśmy warsztaty i wystawę.

1publikacja

„Autoportret” nr 1 [72] 2022 „Kwestia mieszkaniowa po 89’”

Numer ukazuje się przy wsparciu finansowym Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego.

W tym numerze przyglądamy się kwestii mieszkaniowej po 1989 roku w krajach wyszehradzkich: w Czechach, Polsce, na Słowacji i Węgrzech. Analizujemy konsekwencje włączenia tych krajów w globalny neoliberalizm, zwłaszcza te bezpośrednie dla mieszkańców regionu – dotyczące ich mieszkań. Po trzech dekadach od zmiany systemu znajdujemy się w trakcie gruntownego przewartościowania paradygmatu polityki i ekonomii. Ten numer „Autoportretu” jest zapisem obecnej chwili. Analizujemy procesy, krytykujemy logikę późnego kapitalizmu, lecz nie poprzestajemy na narzekaniu. W tekstach naszych autorów i autorek pojawiają się zarysy możliwych zmian na wielu poziomach: od wizji spółdzielczości, przez zaangażowanie państwa w budowę tanich mieszkań na wynajem, postulaty inkluzywnego miasta bez grodzeń, po – zadanie chyba najtrudniejsze – system bankowy, w którym mieszkanie nie będzie instrumentem finansowym. Co więcej, istnieją już gotowe rozwiązania, były testowane i wystarczyłoby je ożywić lub zaadaptować.
We współpracy z naszymi instytucjami partnerskimi, zorganizowaliśmy warsztaty dla studentów architektury w Krakowie, Budapeszcie, Brnie i Bratysławie, które bazowały na naszych ustaleniach i proponowały możliwe nowe rozwiązania. Poprzez to działanie chcieliśmy zachęcić przyszłych architektów do bardziej krytycznego rozumienia polityki mieszkaniowej, a także zwrócić uwagę władz miejskich na ten problem. Projekt został podsumowany wystawą „Produkt: osiedle” autorstwa Kacpra Kępińskiego prezentowaną w Krakowie.

2warsztaty

Wydarzenia organizowane w ramach projektu "Gra w mieszkanie - Kraków"

Organizator:
Małopolski Instytut Kultury w Krakowie

Data:
18.06.2021

Warsztaty przeprowadzone w Krakowie ze studentami architektury opierały się na analizie istniejących osiedli mieszkaniowych. Studenci analizowali ich język perswazji, jakość życia, dyskutowali o alternatywnych strategiach projektowych oraz o tym, jak można je wdrożyć w przyszłej praktyce architektonicznej. Pracowali w oparciu o informacje na temat trzech wybranych lokalizacji –  musieli negocjować interesy różnych aktorów miejskich. Nad procesem czuwali prowadzący warsztaty, którzy przygotowali specjalne karty do zajęć.

Prowadzący:
Łukasz Pancewicz, Agata Twardoch – nauczyciele akademiccy, praktykujący architekci i projektanci miejscy.

Opis dla uczniów:
Gra o mieszkania! Wciel się w rolę dewelopera i zarabiaj miliony na swoich inwestycjach! Spróbuj swoich sił jako urzędnik, który buduje niedrogie mieszkania. Załóż spółdzielnię i zbuduj fajne miejsce do życia. Znajdź mieszkanie dla swojej dużej rodziny lub dla tęczowej komuny! Temat mieszkaniowy jest skomplikowany. W końcu dotyczy mieszkania, które z jednej strony jest podstawową potrzebą społeczną, a z drugiej – dobrem luksusowym; to pole gry pomiędzy finansami, przestrzenią i sprawiedliwością społeczną. Temat mieszkaniowy wymaga wiedzy o możliwych scenariuszach, świadomości praw i obowiązków, a także umiejętności negocjacyjnych i tym trzem zagadnieniom poświęcone są warsztaty z gry o mieszkanie.

3warsztaty

Kuncovka – walka z biznesem wykorzystującym ubogich w Brnie

Organizator:
4AM Forum architektury i mediów

Data:
17.09.2021

Warsztat był przyczynkiem do debaty na temat możliwych sposobów walki z kryzysem mieszkaniowym, a zwłaszcza eksmisjami z mieszkań, z perspektywy najbardziej marginalizowanych grup (zwłaszcza społeczności romskiej i rodzin o niskich dochodach). Podczas debaty na konkretnym przykładzie hostelu “Kuncovka” w Brnie udało nam się poruszyć szersze tematy, takie jak walka z biznesem opartym na wykorzystywaniu ubogich mieszkańców mistra, władza prywatnych właścicieli, natura ruchów mieszkaniowych itp. Uczestnicy (w tym prawnicy, pracownicy socjalni, aktywiści i sami lokatorzy) mieli okazję do refleksji nad zmaganiami, które toczyli w ostatnich latach. Jednocześnie wyniki warsztatów służą jako wskazówki dla podobnych ruchów poza Republiką Czeską oraz przybliżają społeczeństwu temat walki o przystępne i godne warunki mieszkaniowe.

więcej informacji

4warsztaty

Liveability – miejskie formy mieszkaniowe (Budapeszt)

Organizator:
Kortárs Építészeti Központ

Data:
8-15.09.2021

Zmapowaliśmy przestrzenne zalety i wady dwóch dzielnic w Budapeszcie. Pierwszego dnia warsztatów poprzez zabawę wskazaliśmy kilka aspektów mieszkalnictwa, które są ważne dla uczestników, a drugiego badaliśmy, jak te aspekty korelują z charakterem wybranych dzielnic – powojennych osiedli i współczesnej zabudowy mieszkaniowej. Poprzez to porównanie zainspirowaliśmy uczestników do bardziej krytycznego rozumienia problematyki projektowania osiedli mieszkaniowych przez przyszłych architektów, a także zwróciliśmy uwagę na problemy łączące się w szerszym kontekście miejskim. Warsztaty prowadziła architektka i urbanistka Regina Balla.

więcej informacji

5webinarium

Czy potrzebujemy architektów w budownictwie czynszowym? (Bratysława)

Organizator:
Archimera

Data:
7.09.2021

Tematem webinarium było budownictwo czynszowe oraz rola architektów i instytucji w jego rozwoju. Mimo że w latach 1960-1990 na Słowacji wybudowano tysiące mieszkań czynszowych, w ostatnich trzech dekadach nastąpiła stagnacja w budownictwie, a procesy lokalnych gmin w zakresie inwestycji budowlanych postępują w bardzo wolnym tempie. Jakie rodzaje zamówień na usługi architektoniczne mogłyby przynieść pożądany efekt? I wreszcie, jak odzwierciedla to praktyka architektów? Jakich kwalifikacji potrzebują architekci, aby spełniać kluczowe warunki zrównoważonego rozwoju społecznego, ekonomicznego i środowiskowego w zakresie mieszkalnictwa na wynajem?

Webinarium organizowane przez:
Archimera o.z., Małopolski Instytut Kultury MIK w Krakowie

Partner:
Inštitút Slovenskej komory architektov

Prowadzący:
dr hab Michal Sládek

Uczestnicy:
dr Martin Zaiček, Katarína Máčková, Boris Hrbáň, Mária Novotná

więcej informacji

6wystawa

Produkt Osiedle

Organizator:
Małopolski Instytut Kultury w Krakowie

Miejsce:
Spółdzielnia Ogniwo, Smolki 9a, Kraków

Data:
11.06.2021-11.07.2021

Wystawa „Produkt Osiedle” Kacpra Kępińskiego pokazała różne sposoby, w jakie deweloperzy manipulują przepisami prawnymi w celu osiągnięcia maksymalnego zysku. Eksponowane modele przedstawiały sztuczki stosowane przez inwestorów: manipulacje z terenami zielonymi, wymogami oświetleniowymi czy garażami podziemnymi. Wystawa i towarzyszący jej program wydarzeń – warsztaty i wernisaż – miały na celu przełożenie wiedzy eksperckiej na medium dostępne dla szerszej, lokalnej publiczności – i to się udało (wiele osób na wernisażu, audycja radiowa, film Kacpra Kępińskiego opowiadającego o wystawie). Świadczy to o tym, że wystawa była ważnym narzędziem promocji rezultatów projektu.

Film z narracją o wystawie:

Archiwum

Prawie wszystkie artykuły z numerów udostępniamy w całości online w naszym archiwum*

* za wyjątkiem tekstów i ilustracji,
których umowy na to nie pozwalają

Partnerzy

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego
Visegrad Fund
Wsparcie finansowe niektórych numerów: International Visegrad Fund
www.visegradfund.org
Bęc Zmiana
Fundacja Bęc Zmiana
NIAiU
Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki

Wydawca

Małopolski Instytut Kultury w Krakowie, instytucja kultury Województwa Małopolskiego

Kontakt

Adres wydawcy:Małopolski Instytut Kultury
w Krakowie, ul. 28 Lipca 1943 17c
30–233 Kraków
Kontakt z redakcją:autoportret@mik.krakow.pl
+48 12 422 18 84 / 631 30 70 / 631 31 75
(wewnętrzny: 43)