W ramach naszej działalności realizujemy również projekty wyszehradzkie, w ramach których wydaliśmy kilka numerów “Autoportretu” w języku angielskim, zorganizowaliśmy warsztaty i wystawę.
„Autoportret” nr 1 [72] 2022 „Kwestia mieszkaniowa po 89’”
Numer ukazuje się przy wsparciu finansowym Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego.
W tym numerze przyglądamy się kwestii mieszkaniowej po 1989 roku w krajach wyszehradzkich: w Czechach, Polsce, na Słowacji i Węgrzech. Analizujemy konsekwencje włączenia tych krajów w globalny neoliberalizm, zwłaszcza te bezpośrednie dla mieszkańców regionu – dotyczące ich mieszkań. Po trzech dekadach od zmiany systemu znajdujemy się w trakcie gruntownego przewartościowania paradygmatu polityki i ekonomii. Ten numer „Autoportretu” jest zapisem obecnej chwili. Analizujemy procesy, krytykujemy logikę późnego kapitalizmu, lecz nie poprzestajemy na narzekaniu. W tekstach naszych autorów i autorek pojawiają się zarysy możliwych zmian na wielu poziomach: od wizji spółdzielczości, przez zaangażowanie państwa w budowę tanich mieszkań na wynajem, postulaty inkluzywnego miasta bez grodzeń, po – zadanie chyba najtrudniejsze – system bankowy, w którym mieszkanie nie będzie instrumentem finansowym. Co więcej, istnieją już gotowe rozwiązania, były testowane i wystarczyłoby je ożywić lub zaadaptować.
We współpracy z naszymi instytucjami partnerskimi, zorganizowaliśmy warsztaty dla studentów architektury w Krakowie, Budapeszcie, Brnie i Bratysławie, które bazowały na naszych ustaleniach i proponowały możliwe nowe rozwiązania. Poprzez to działanie chcieliśmy zachęcić przyszłych architektów do bardziej krytycznego rozumienia polityki mieszkaniowej, a także zwrócić uwagę władz miejskich na ten problem. Projekt został podsumowany wystawą „Produkt: osiedle” autorstwa Kacpra Kępińskiego prezentowaną w Krakowie.
Wydarzenia organizowane w ramach projektu "Gra w mieszkanie - Kraków"
Organizator:
Małopolski Instytut Kultury w Krakowie
Data:
18.06.2021
Warsztaty przeprowadzone w Krakowie ze studentami architektury opierały się na analizie istniejących osiedli mieszkaniowych. Studenci analizowali ich język perswazji, jakość życia, dyskutowali o alternatywnych strategiach projektowych oraz o tym, jak można je wdrożyć w przyszłej praktyce architektonicznej. Pracowali w oparciu o informacje na temat trzech wybranych lokalizacji – musieli negocjować interesy różnych aktorów miejskich. Nad procesem czuwali prowadzący warsztaty, którzy przygotowali specjalne karty do zajęć.
Prowadzący:
Łukasz Pancewicz, Agata Twardoch – nauczyciele akademiccy, praktykujący architekci i projektanci miejscy.
Opis dla uczniów:
Gra o mieszkania! Wciel się w rolę dewelopera i zarabiaj miliony na swoich inwestycjach! Spróbuj swoich sił jako urzędnik, który buduje niedrogie mieszkania. Załóż spółdzielnię i zbuduj fajne miejsce do życia. Znajdź mieszkanie dla swojej dużej rodziny lub dla tęczowej komuny! Temat mieszkaniowy jest skomplikowany. W końcu dotyczy mieszkania, które z jednej strony jest podstawową potrzebą społeczną, a z drugiej – dobrem luksusowym; to pole gry pomiędzy finansami, przestrzenią i sprawiedliwością społeczną. Temat mieszkaniowy wymaga wiedzy o możliwych scenariuszach, świadomości praw i obowiązków, a także umiejętności negocjacyjnych i tym trzem zagadnieniom poświęcone są warsztaty z gry o mieszkanie.
Kuncovka – walka z biznesem wykorzystującym ubogich w Brnie
Organizator:
4AM Forum architektury i mediów
Data:
17.09.2021
Warsztat był przyczynkiem do debaty na temat możliwych sposobów walki z kryzysem mieszkaniowym, a zwłaszcza eksmisjami z mieszkań, z perspektywy najbardziej marginalizowanych grup (zwłaszcza społeczności romskiej i rodzin o niskich dochodach). Podczas debaty na konkretnym przykładzie hostelu “Kuncovka” w Brnie udało nam się poruszyć szersze tematy, takie jak walka z biznesem opartym na wykorzystywaniu ubogich mieszkańców mistra, władza prywatnych właścicieli, natura ruchów mieszkaniowych itp. Uczestnicy (w tym prawnicy, pracownicy socjalni, aktywiści i sami lokatorzy) mieli okazję do refleksji nad zmaganiami, które toczyli w ostatnich latach. Jednocześnie wyniki warsztatów służą jako wskazówki dla podobnych ruchów poza Republiką Czeską oraz przybliżają społeczeństwu temat walki o przystępne i godne warunki mieszkaniowe.
Liveability – miejskie formy mieszkaniowe (Budapeszt)
Organizator:
Kortárs Építészeti Központ
Data:
8-15.09.2021
Zmapowaliśmy przestrzenne zalety i wady dwóch dzielnic w Budapeszcie. Pierwszego dnia warsztatów poprzez zabawę wskazaliśmy kilka aspektów mieszkalnictwa, które są ważne dla uczestników, a drugiego badaliśmy, jak te aspekty korelują z charakterem wybranych dzielnic – powojennych osiedli i współczesnej zabudowy mieszkaniowej. Poprzez to porównanie zainspirowaliśmy uczestników do bardziej krytycznego rozumienia problematyki projektowania osiedli mieszkaniowych przez przyszłych architektów, a także zwróciliśmy uwagę na problemy łączące się w szerszym kontekście miejskim. Warsztaty prowadziła architektka i urbanistka Regina Balla.
Czy potrzebujemy architektów w budownictwie czynszowym? (Bratysława)
Organizator:
Archimera
Data:
7.09.2021
Tematem webinarium było budownictwo czynszowe oraz rola architektów i instytucji w jego rozwoju. Mimo że w latach 1960-1990 na Słowacji wybudowano tysiące mieszkań czynszowych, w ostatnich trzech dekadach nastąpiła stagnacja w budownictwie, a procesy lokalnych gmin w zakresie inwestycji budowlanych postępują w bardzo wolnym tempie. Jakie rodzaje zamówień na usługi architektoniczne mogłyby przynieść pożądany efekt? I wreszcie, jak odzwierciedla to praktyka architektów? Jakich kwalifikacji potrzebują architekci, aby spełniać kluczowe warunki zrównoważonego rozwoju społecznego, ekonomicznego i środowiskowego w zakresie mieszkalnictwa na wynajem?
Webinarium organizowane przez:
Archimera o.z., Małopolski Instytut Kultury MIK w Krakowie
Partner:
Inštitút Slovenskej komory architektov
Prowadzący:
dr hab Michal Sládek
Uczestnicy:
dr Martin Zaiček, Katarína Máčková, Boris Hrbáň, Mária Novotná
Produkt Osiedle
Organizator:
Małopolski Instytut Kultury w Krakowie
Miejsce:
Spółdzielnia Ogniwo, Smolki 9a, Kraków
Data:
11.06.2021-11.07.2021
Wystawa „Produkt Osiedle” Kacpra Kępińskiego pokazała różne sposoby, w jakie deweloperzy manipulują przepisami prawnymi w celu osiągnięcia maksymalnego zysku. Eksponowane modele przedstawiały sztuczki stosowane przez inwestorów: manipulacje z terenami zielonymi, wymogami oświetleniowymi czy garażami podziemnymi. Wystawa i towarzyszący jej program wydarzeń – warsztaty i wernisaż – miały na celu przełożenie wiedzy eksperckiej na medium dostępne dla szerszej, lokalnej publiczności – i to się udało (wiele osób na wernisażu, audycja radiowa, film Kacpra Kępińskiego opowiadającego o wystawie). Świadczy to o tym, że wystawa była ważnym narzędziem promocji rezultatów projektu.
Film z narracją o wystawie:
Archiwum
Prawie wszystkie artykuły z numerów udostępniamy w całości online w naszym archiwum*